Er zijn van die zaken waarbij je je afvraagt waarom deze voor de rechter worden gebracht. Het kort geding van Rabobank tegen Greenpeace Nederland was zo'n zaak. De kortgeding-rechter van de Rechtbank Amsterdam was er dan ook relatief snel klaar mee. (Rb Amsterdam, 26 november 2024, ECLI:NL:RBAMS:2024:7219).
Al vele jaren voert Greenpeace campagne tegen Rabobank. De bank wil zich met marketing al te graag neerzetten als een duurzame bank, maar op tal van onderwerpen is het tegengestelde waarheid. Neem het stikstof-dossier: decennialang is Rabobank dé aanjager van de grootschalige veeteelt in Nederland. Grotere stallen, meer dieren en dus hogere leningen. Met de huidige situatie tot gevolg, waarbij tal van boeren in Nederland stellen niet meer terug te kunnen naar een meer maatschappelijk verantwoord model.
Menigmaal is Rabobank al door het ijs gezakt. Denk b.v. aan de uitspraak van de Reclame Code Commissie over de misleidende campagne van 'Growing a better world together'.
Of lees dit uitgebreide multimedia-artikel van het Financieel Dagblad ('Rabobank en de ontbossers'), waarin het FD keihard laat zien dat Rabobank zeker 100 bedrijven / boeren nieuwe kredieten heeft verstrekt of voortgezet, nadat zij in Brazilië op een zwarte lijst waren geplaatst vanwege heftige, illegale ontbossing en waarbij een aantal ook strafrechtelijk worden vervolgd.
De campagne van Greenpeace wordt bovendien ondersteund door talloze onderzoeksrapporten, waarin de relatie tussen de Rabobank en de verwoesting van regenwouden en andere waardevolle ecosystemen wordt beschreven.
Tel daar bij op dat Greenpeace eerder ook al Europa-breed campagnes heeft gevoerd tegen de CEO's van Chevron, Shell, ENI, Exxon Mobile, BP, Total en Santander. Het gaat steeds om goed onderbouwde dossiers tegen de bedrijven die een belangrijke bijdrage leveren aan verwoestingen in de wereld.
Tot slot is van belang dat we - ondanks alle politieke, autocratische tegenwind die er in Europa waait- we gelukkig nog steeds in een rechtsstaat leven. Het EVRM met de vrijheid van meningsuiting en het recht op betoging staat nog overeind.
En zowel in Europees verband als in de Nederlandse rechtspraak is al meermalen beslecht dat een publieke figuur (zoals een politicus, een minister, een ziekenhuisdirecteur of een advocaat die vaker in de schijnwerpers heeft gestaan) een grotere mate van kritiek moet kunnen verdragen.
Hoe bizar is het dan om in de Rabo-dagvaarding te moeten lezen "Het onderhavige geval gaat niet over de vrijheid van meningsuiting van Greenpeace of haar recht om te mogen protesteren." Ehmmmm..... Deze zaak gaat bij uitstek over die rechten.
Hoe bizar is het dat de advocaten van Rabobank ter zitting beweren dat het hier gaat om een precedent: "Niet eerder werd op een vergelijkbare schaal en binnen een vergelijkbare context een bankbestuurder inclusief gelaat tot kop-van-jut gemaakt." De andere zeven campagnes had men kennelijk niet opgemerkt.
Of deze dan: "De acties van Greenpeace passen binnen een bredere maatschappelijke trend: het intimideren van beleidsbepalers. De ene burgermeester mag “het land uit”, de ander wordt met de dood bedreigd, en het kamerlid mag worden “opgehangen”.
Het is duidelijk dat Greenpeace als principieel geweldloze organisatie niet gediend was van deze teksten. Met een conclusie van antwoord van 59 pagina's en vele honderden pagina's aan bijlagen werd beschreven wat het juridische stramien is. En daarnaast: waarom het gebruik van het portret van de CEO van Rabobank past in het brede palet van de campagne. Dat alles tegen de achtergrond van een Rabobank dat verantwoordelijk kan worden gehouden voor haar deel: $ 10 miljard aan schade aan de Amazone. Bovendien heeft Greenpeace de naam van de CEO steeds zo veel mogelijk achterwege gelaten.
De rechter verwierp alle stellingen van Rabobank en oordeelde daarbij als volgt.
Rest natuurlijk de vraag waarom Rabobank deze zaak dan toch voor de rechter heeft gebracht. En had het enorme team van advocaten (drie extern & één legal counsel) de CEO hier niet voor kunnen behoeden? Die vragen kan waarschijnlijk alleen de CEO beantwoorden.
Wie is die CEO dan? Zijn foto staat hierboven.
En waar Greenpeace nog terughoudend was in het noemen van zijn naam - de rechtbank heeft daar aanzienlijk minder moeite mee. Zijn naam staat prominent in de eerste regel van de samenvatting op rechtspraak.nl.